Międzyrzecki Rejon Umocniony – poza trasą turystyczną.

Cibórz – Skąpe – Ołobok

30 listopada 2014 r.

http://tmmlsh.pl/autokarem-po-malo-znanym-mru

Podczas 17. Lubońskiej Wycieczki Historycznej 30 listopada, zorganizowanej przez TMML można było obejrzeć mniej znane umocnienia południowego odcinka Międzyrzeckiego Rejonu Umocnionego w pobliżu miejscowości Cibórz, Skąpe oraz Ołobok. Mimo, że zrealizowano tylko około 25% pierwotnego zamierzenia, jest to drugi w Europie, po Linii Maginota tak skomplikowany system obronny. Schronów, propagandowo nazwanych Panzerwerk, powstało w sumie około stu, natomiast system podziemny łączący dzieła centralne i liczący ponad 32 km zbudowano na głębokości do 52 m. Większość dzieł została jednak wysadzona po wojnie. W trakcie wyprawy najpierw zwiedziliśmy rozległy kompleks koszarowy w Ciborzu (Tiborlager) realizowany od 1937 r. na zapolu południowego odcinka umocnień. Następnie udaliśmy się brzegiem jeziora Cibórz do rzadko uczęszczanego Pz.W. 623 z 1936 r. Ogromnym zainteresowaniem najmłodszych uczestników wyprawy cieszyły się ślady działalności bobrów w pobliżu jazu 609. Duże wrażenie na zwiedzających zrobiła rozległa strzelnica zbudowana dla potrzeb zespołu koszarowego. Z kolei w pobliżu miejscowości Skąpe można było obejrzeć zwodzony most przesuwno-przechylny K611 z reliktami szlabanu przeciwpancernego oraz Pz.W. 625 z lat 1935-1936 z zachowanymi dość wyjątkowymi napisami eksploatacyjnymi. Szczególną budowlą był natomiast ciężki schron 602 o odporności A zabezpieczający mechanizmy jazu 622 w Ołoboku, umożliwiającgo za pomocą kanału 601 spiętrzenie jeziora Niesłysz. Maskowany na budynek gospodarczy był sprzężony z mostem przesuwno-przechylnym K602, w pobliżu powstał też w 1935 r. Pz.W. 657. W prawie 12-godzinnej imprezie wzięło udział 59 osób przemieszczających się nie tylko autokarem, ale też samochodami. Wśród nich liczną grupę stanowiła młodzież i dzieci z Lubonia, przy czym najmłodsza uczestniczka miała 5 lat. Wszyscy otrzymali pamiątkowy znaczek oraz materiały informacyjne. Odbył się też konkurs wiedzy o obiektach poznanych na trasie, z jak zwykle cennymi nagrodami. Wsparcia finansowego przy zorganizowaniu wycieczki udzielił Urzędu Miasta Luboń. Szczególnie gorące podziękowania kierujemy do Dyrekcji Wojewódzkiego Szpitala Specjalistycznego dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Ciborzu oraz Nadleśnictwa Świebodzin za okazaną życzliwość.

Przemysław Maćkowiak (prezes, prowadzi Sekcję Historyczną)

fot. Rafał Wojtyniak

jaz międzyrzecki rejon umocniony MRU panzerwerk schrony tmml