czerwiec – okrągłe rocznice
180 lat temu
– 30 czerwca 1835 r. zawarto układ pomiędzy gospodarzami żabikowskimi a dziedzicem (tj. rządem pruskim) znoszący w Żabikowie ustrój feudalny i ustanawiający własność chłopską (tzw. uwłaszczanie chłopów). (11, s. 47; 13, s. 133, 136, 352)
150 lat temu
– W czerwcu 1865 r. wybudowana na potrzeby powstającego folwarku Cieszkowskiego cegielnia dostarczyła pierwszą partię cegły w liczbie 60 tys. sztuk. (11, s. 127)
145 lat temu
– Od 1 czerwca 1870 r. do 31 marca 1873 r. kierownikiem folwarku żabikowskiego był Antoni Śniegocki. (13, s. 360)
– W czerwcu 1870 r., w wyniku zakończenia konkursu na posady nauczycielskie, zarząd Centralnego Towarzystwa Gospodarczego zarządzającego Wyższą Szkołą Rolniczą im. Haliny w Żabikowie, powołał dr. Juliusza Aua na dyrektora szkoły (1.6.1870-30.9.1872 oraz od 8.5.1873-1.10.1876) oraz nauczycieli: Antoniego Śniegockiego (administrator folwarku), Szczęsnego Kudelkę, inż. Napoleona Urbanowskiego i Jakuba Stanowskiego. (11, s. 142; 13, s. 356 i 360)
140 lat temu
– 5 czerwca 1875 r., nie chcąc tolerować polskiej prywatnej szkoły rolniczej (Wyższa Szkoła im. Haliny), władze pruskie wydały rozkaz opuszczenia granic państwa przez osoby pochodzące z Królestwa Polskiego nauczycielom: Józefowi Dembie, Zygmuntowi Rościszewskiemu, Władysławowi Wielickiemu oraz 30 uczniom. (11, s. 156,158)
115 lat temu
– 1 czerwca 1900 r. gmina lubońska otrzymała z banku w Poznaniu informację o przyznaniu jej 3000 marek pożyczki na budowę szkoły na działce zakupionej od Józefa i Anastazji Magdziaków (stary budynek SP 3 przy ul. Armii Poznań, dziś własność Stowarzyszenia „Cor Ad Cor”. (13, s. 210)
– 30 czerwca 1900 r. władze powiatowe (pruskie) wydały pozwolenie na powstanie oddzielnej szkoły katolickiej w Lasku z jedną klasą i jednym nauczycielem. Z uwagi na duże koszty i małą efektywność inwestycji odstąpiono tym samym od dobudowania segmentu szkoły katolickiej do istniejącej szkoły ewangelickiej (dziś budynek mieszkalny przy ul. Krętej w pobliżu skrzyżowania z ul. Sobieskiego). (13, s. 80)
105 lat temu
– 1 czerwca 1910 r. urodził się Józef Wawrzyniak, ostatni prezes Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” w Lasku, uczestnik bitwy pod Monte Cassino w 1944 r. Zmarł 4 listopada 1980 r. („WL” 06-1994, s. 5)
– W czerwcu 1910 r. wymieniono korespondencję między dyrektorem Kaiser Friedrich Museum a dyrekcją Fabryki Chemicznej dotyczącą konieczności przeprowadzenia badań archeologicznych na znajdującej się na gruntach fabryki osadzie neolitycznej. 18 czerwca 1910 r. Fabryka Chemiczna wysłała zgodę na badania archeologiczne swoim terenie. (4, s. 9 i 10)
95 lat temu
– 7 czerwca 1920 r. spółka „Dr Roman May, Chemiczna Fabryka, Towarzystwo Akcyjne” oficjalnie przejęła Chemische Fabrik Milch – Aktion Geselschaft w Luboniu. Cyryl Ratajski (zięć właściciela), który był prezesem spółki, w obecności władz Poznania przedstawił dzieje chemicznej fabryki starołęckiej (też własność R. Maya) i zaznaczył, że zakład w Luboniu posiada doniosłe znaczenie dla całego państwa. (6, s. 42)
80 lat temu
– 18 czerwca 1935 r. Komitet Budowy kościoła we wsi Luboń rozpatrywał 4 oferty miejscowych przedsiębiorstw budowlanych: Wojciecha Tritta i Kaczmarka z Lubonia oraz Duszaka i Franciszka Reszelskiego z Żabikowa. Przyjęto ofertę Tritta. (3, s. 104)
– W czerwcu 1935 r. z inicjatywy ks. Stanisława Streicha rozpoczęła się budowa nawy południowej kościoła we wsi Luboń. (3, s. 105; 11, s. 70)
75 lat temu
– Do 22 czerwca 1940 r. (od 25 maja) sołtys żabikowski Stanisław Łączkowiak był przetrzymywany przez Niemców w Forcie VII w Poznaniu. Od 22 czerwca do 20 lipca przebywał w obozie koncentracyjnym w Dachau. (13, s. 163)
70 lat temu
– 3 czerwca 1945 r. o godz. 16 odbyła się na cmentarzu w Żabikowie uroczystość złożenia do wspólnej mogiły poległych żołnierzy radzieckich, którzy zginęli na terenie gminy. Wzięły w niej udział m.in. szkoły SP 2 i SP 4. (13, s. 108 i 181)
– 8 czerwca 1945 r. dzieci ze szkoły w Lasku odwiedziły 200 rannych żołnierzy polskich w szpitalu wojskowym w Poznaniu. (13, s. 108)
– 10 czerwca 1945 r. w szpitalu w Zelle umarł Antoni Niwiński – pracownik Zakładów Chemicznych, dowódca AK – pseudonim „Mąka”, więzień Domu Żołnierza, Fortu VII, obozu karno-śledczego w Żabikowie, a potem Gross Rosen i Bergen-Belsen. (13, s. 36)
– 15 czerwca 1945 r. sołtys wsi Lasek – Stanisław Adamczyk – zwołał zebranie elektryfikacyjne. Zainteresowani mieszkańcy (ok. 80%) opodatkowali się na ten cel dobrowolnie i wiele prac wykonali sami. 11-kilometrowa linia energetyczna była gotowa w 1,5 roku (2.02.1946 r. przekazana Elektrowni Miejskiej). („WL” 04-1994, s. 7)
– 17 czerwca 1945 r. o godz. 8 na pl. Wolności (dziś pl. E. Bojanowskiego) odbyło się uroczyste powitanie żołnierzy Wojska Polskiego. Uczestniczyli w nim m.in. uczniowie SP 2. (13, s. 181)
– W czerwcu 1945 r. w wyniku ofiarnej pracy (często za niecały bochenek chleba) w Zakładach Chemicznych uruchomiono (po II wojnie światowej) kotłownię, siłownię i pierwszy wydział produkcyjny – Oddział Przetworów Kostnych. (6, s. 51-52/60)
– W czerwcu 1945 r. w SP 2 przy ul. Żabikowskiej utworzono Szkołę dla Młodocianych i Dorosłych w zakresie VII klasy szkoły powszechnej. (13, s. 181)
60 lat temu
– 4 czerwca 1955 r. w farze poznańskiej z rąk ks. abpa Walentego Dymka święcenia kapłańskie przyjęli dwaj księża z Lasku: Jan Musielak (pierwszy prezes Koła Ministrantów w Wirach) i Janusz Szajkowski. (17, s. 197/238 i s. 197/261)
– 5 czerwca 1955 r. mszę prymicyjną w kościele w Wirach (wówczas parafia dla Lasku) odprawił ks. Janusz Szajkowski, a 9 maja ks. Jan Musielak. (17, s. 264 i 243)
40 lat temu
– 15 czerwca 1975 r. święcenia kapłańskie z rąk bpa Wilhelma Pluty w Katedrze Gorzowskiej przyjął ks. Jan Pawlak (w Luboniu wraz rodzicami zamieszkał w 1969 r.). 22 czerwca odprawił w kościele pw. św. Jana Bosko swoją mszę prymicyjną. (17, s. 197/245; „WL” 07-2000, s. 28)
35 lat temu
– 15 czerwca 1980 r. następcą pierwszego proboszcza młodej parafii w Lasku (powstała 14 sierpnia 1979 r.) – ks. Mariana Mikołajczaka – został ks. Stefan Naskręt, profesor Seminarium Duchownego w Poznaniu. (3, s. 214)
30 lat temu
– 11 czerwca 1985 r. wicewojewoda poznański – Romuald Zysnarski – dokonał wmurowania aktu erekcyjnego na placu budowy nowego gmachu Szkoły Podstawowej nr 3. (8)
25 lat temu
– 6 czerwca 1990 r. odbyło się pierwsze po wyborach samorządowych (27.05.1990) posiedzenie Rady Miejskiej Lubonia. (protokoły RML; „Przegląd Luboński” 06-1990 – dodatek 4)
– 20 czerwca 1990 r. Włodzimierz Kaczmarek został wybrany przez Radę Miejską na Burmistrza Lubonia. (8; „Przegląd Luboński” nr 7; „WL” 12-1994, s. 11)
– W czerwcu 1990 r. powstał Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Luboniu (MOPS) powołany 1 maja 1990 r. W jednym pokoju w Urzędzie Miasta pracowało wtedy 5 osób. W 1990 r. udzielono pomocy 439 rodzinom. („Raport o stanie miasta” – „WL” 06-1994, s. 20)
20 lat temu
– 22 czerwca 1995 r. ks. Stefan Patryas, proboszcz parafii pw. św. Jana Bosko, poświęcił i umieścił w kościele ryngraf z wizerunkiem Matki Boskiej Częstochowskiej ufundowany przez Towarzystwo Miłośników Miasta Lubonia. („WL” 07-08-1995, s. 18)
– 27 czerwca 1995 r. wojewoda poznański – Włodzimierz Łęcki – uroczyście otworzył nową linię produkcyjną nawozów granulowanych w Zakładach Chemicznych. („WL” 07-08-1995, s. 1; 6, s. 74)
– 29 czerwca 1995 r. miasto przejęło sieć klas specjalnych w Szkole Podstawowej nr 4. (10, XVII/53/95)
– 29 czerwca 1995 r., na skutek chęci podporządkowania sobie Niezależnego Miesięcznika Mieszkańców przez władze miasta, nastąpiła zmiana wydawcy „Wieści Lubońskich” z Biblioteki Miejskiej (placówka miejska) na Stowarzyszenie Kulturalno-Oświatowe „Forum Lubońskie”. („WL” 07-08-1995, s. 23; „WL” 12-2004, s. 2)
15 lat temu
– 1 czerwca 2000 r. Rada Miasta przyjęła uchwałą symbole Lubonia: herb autorstwa Jerzego Bąka, flagę i sztandar. (10, XXIII/124/2000; „WL” 06-2000, s. 3 i 5)
– 2 czerwca 2000 r., w 56. rocznicę śmierci gen. Henryka Kowalówki – komendanta okręgu Armii Krajowej zamordowanego przez Niemców w byłym obozie karno-śledczym w Żabikowie – odsłonięto głaz z tablicą pamiątkową. (8; „WL” 06-2000, s. 14)
– 27 czerwca 2000 r. w Kościele Jubileuszowym – Kaplicy Sióstr Służebniczek NP NMP w Żabikowie – odbyła się uroczysta msza św., będąca częścią centralnych obchodów jubileuszowych w archidiecezji. (8)
– W czerwcu 2000 r. trwały początkowe prace przy budowie nowego segmentu budynku Muzeum Martyrologicznego. („WL” 06-2000, s. 8)
– W czerwcu 2000 r. żona patrona Liceum Ogólnokształcącego w Luboniu (funkcjonowało w Luboniu od 1997 r. przez kilkanaście lat w budynku starej SP 3 przy ul. Armii Poznań) – Anna Kiedacz-Radziejowska – przekazała szkole oryginalny proporzec dowódcy 15. Pułku Ułanów Poznańskich – podpułkownika dyplomowanego kawalerii Wojska Polskiego II RP Zbigniewa Kiedacza. (13, s. 326)
10 lat temu
– 3 czerwca 2005 r. w kościele pw. św. Jana Bosko odbyła się msza św. inaugurująca obchody 100-lecia SP 3. Uczestniczył w niej m.in. ks. Włodzimierz Lange – proboszcz Konkatedry Zielonogórskiej, absolwent Trójki. (17, s. 227)
– W czerwcu 2005 r. na zakończenie roku szkolnego mosiężne statuetki „Przyjaciela Trójki” (SP 3) z rąk dyrektor Grażyny Leciej otrzymali: Stanisław Mlepszak, Krzysztof Szumiłowski, Marek i Mirosława Zimlińscy oraz Piotr Paweł Ruszkowski. (13, s. 246)
5 lat temu
– 18 czerwca 2010 r. w budowanym wtedy kościele przy ul. Źródlanej (dziś pw. św. Jana Pawła II), jako impreza towarzysząca Dniom Lubonia, odbył się koncert zespołów młodzieżowych z parafii św. Barbary i św. Jana Bosko. („WL” 07-2010, s. 38)
– W czerwcu 2010 r. Stella Luboń awansowała z Klasy A do Klasy Okręgowej. („WL” 06-2010, s. 48)
– W czerwcu 2010 r. na terenach po Zakładach Ziemniaczanych rozpoczęto budowę osiedla „Warta Park”. („WL” 08-2010, s. 2)
[źródła: 1 – „Architektura przemysłowa XX wieku. Luboń k. Poznania” Grażyna Balińska, Wrocław 2000; 3 – „Luboń i okolice. Dzieje osadnictwa i dziewięciu parafii” Stanisław Malepszak, Luboń 2002 i 2005; 4 – „Wykopaliska archeologiczne w Luboniu”, Stanisław Malepszak, Błażej Stanisławski, Luboń 1998; 5 – „50 lat Lubońskiego Klubu Sportowego 1943 – 1993”, Stanisław Malepszak, Luboń 1993; 6 – „Zakłady Chemiczne Luboń SA 1914-1999. Tradycja i współczesność”, Andrzej Zarzycki, Luboń 1999; 8 – Biblioteka Miejska – „Kalendarium Lubonia” (www.biblub.com); 10 – uchwały Rady Miasta Luboń; 11 – „Żabikowo. Dzieje wsi i fundacji Augusta Cieszkowskiego” Stanisław Malepszak, Luboń 1999; 13 –„200 lat oświaty w Luboniu” Stanisław Malepszak i Piotr P. Ruszkowski, Luboń 2008; 15 – Kronika Komisariatu MO w Luboniu (1974-1990); 16 – „Lubonianie w Powstaniu Wielkopolskim”, Luboń 2009; 17 – „Rocznik Historyczny Lubonia” – tom 1, Luboń 2011; 18 – „Rocznik Historyczny Lubonia” – tom 2, Luboń 2012; 25 – „Bambrzy”, Maria Paradowska, Poznań 1998]; 30 – BZCz (Biblioteka Zawartości Czasopism)
Mieszkańców, organizacje oraz instytucje prosimy o uzupełnianie naszego kalendarium i przesyłanie informacji: telefonicznie, listownie, pocztą elektroniczną lub osobiście.
oprac. HS